Mua sắm trực tuyến đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống hiện đại, mang đến sự tiện lợi và tiết kiệm thời gian cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của thương mại điện tử, các chiêu trò lừa đảo trực tuyến cũng ngày càng trở nên tinh vi hơn. Nhiều người tiêu dùng vẫn có những thói quen mua sắm online mà nếu không cẩn trọng, rất có thể sẽ bị dính vào “bẫy” của những kẻ lừa đảo. Dưới đây là những thói quen mua sắm dễ gây rủi ro mà người tiêu dùng cần chú ý.
1. Tin vào các quảng cáo “giá rẻ bất ngờ”
Một trong những chiêu trò phổ biến nhất của các kẻ lừa đảo là sử dụng các quảng cáo với giá sản phẩm rẻ một cách khó tin. Đánh vào tâm lý “ham rẻ”, nhiều người mua hàng online bị thu hút bởi những lời quảng cáo như “giảm giá 90%”, “chỉ còn 99k”, hoặc “xả hàng với giá sốc”. Những quảng cáo này thường xuất hiện trên các trang mạng xã hội, hoặc thậm chí là qua email, tin nhắn SMS.
Tuy nhiên, đa phần các sản phẩm được quảng cáo với giá rẻ bất ngờ này thường không có nguồn gốc rõ ràng, không bảo hành hoặc thậm chí là hàng giả, hàng nhái. Trong một số trường hợp, người tiêu dùng sau khi thanh toán lại không nhận được hàng, hoặc nhận được sản phẩm không đúng như mô tả. Để tránh bị lừa, người tiêu dùng cần cảnh giác với những quảng cáo giá rẻ quá mức, nên ưu tiên mua hàng từ những trang web uy tín và có chính sách hoàn trả rõ ràng.
2. Đưa thông tin cá nhân cho các trang web không uy tín
Khi mua hàng online, rất nhiều người tiêu dùng thường chủ quan nhập thông tin cá nhân như tên, số điện thoại, địa chỉ, và thậm chí là thông tin thẻ tín dụng vào các trang web không rõ nguồn gốc. Các trang web giả mạo này thường được thiết kế trông rất chuyên nghiệp, khiến người tiêu dùng dễ nhầm lẫn với những trang thương mại điện tử lớn, uy tín.
Nếu cung cấp thông tin cá nhân cho những trang web này, người tiêu dùng có thể bị lợi dụng để đánh cắp thông tin cá nhân, tài sản, hoặc thậm chí là tiền trong tài khoản ngân hàng. Để bảo vệ bản thân, người tiêu dùng nên luôn kiểm tra kỹ địa chỉ trang web, xem xét các đánh giá từ người dùng khác, và chỉ thực hiện thanh toán trên những trang có giao thức bảo mật HTTPS.
3. Thói quen không kiểm tra kỹ sản phẩm và người bán
Một thói quen phổ biến khác khi mua sắm trực tuyến là không dành thời gian để kiểm tra kỹ thông tin sản phẩm và người bán. Rất nhiều người tiêu dùng chỉ xem qua mô tả sản phẩm mà không đọc kỹ các đánh giá từ những người mua trước đó hoặc không kiểm tra mức độ uy tín của người bán.
Các trang thương mại điện tử lớn như Shopee, Lazada, Tiki thường có các tính năng giúp người tiêu dùng đánh giá độ tin cậy của người bán như xếp hạng sao, bình luận, và các đánh giá từ khách hàng. Việc không kiểm tra kỹ các thông tin này có thể dẫn đến việc mua phải sản phẩm kém chất lượng, không đúng mô tả, hoặc thậm chí là hàng giả.
4. Thói quen bỏ qua chính sách đổi trả và bảo hành
Nhiều người mua sắm trực tuyến thường không chú ý đến chính sách đổi trả và bảo hành của sản phẩm trước khi mua. Một số người vì thấy giá rẻ hoặc vì hấp tấp mua hàng mà bỏ qua việc đọc kỹ các điều khoản này. Trong trường hợp sản phẩm không đạt chất lượng, bị lỗi, hoặc không đúng như mô tả, người mua sẽ gặp khó khăn trong việc hoàn trả hoặc bảo hành.
Để tránh rủi ro, người tiêu dùng cần đọc kỹ các chính sách đổi trả, bảo hành trước khi quyết định mua hàng. Nếu trang web không cung cấp thông tin rõ ràng về chính sách này, hoặc có những điều khoản khó hiểu, người mua nên cân nhắc trước khi đặt hàng.
5. Thói quen thanh toán trước khi nhận hàng
Thanh toán trước khi nhận hàng, hay còn gọi là “trả trước”, là một trong những thói quen dễ khiến người tiêu dùng rơi vào bẫy lừa đảo. Một số kẻ lừa đảo yêu cầu người mua phải thanh toán trước qua các phương thức chuyển khoản ngân hàng hoặc ví điện tử, và sau đó không gửi hàng hoặc gửi hàng giả.
Để đảm bảo an toàn, người tiêu dùng nên chọn hình thức thanh toán khi nhận hàng (COD) khi mua sắm trực tuyến. Hình thức này giúp người mua có thể kiểm tra sản phẩm trước khi thanh toán, giảm thiểu rủi ro bị lừa đảo. Ngoài ra, người mua cũng cần lưu ý chọn các trang web uy tín, có chính sách bảo vệ người tiêu dùng rõ ràng.
6. Tin tưởng quá mức vào các ứng dụng hoặc trang web mới không rõ nguồn gốc
Hiện nay, rất nhiều ứng dụng và trang web thương mại điện tử mới xuất hiện với nhiều ưu đãi hấp dẫn để thu hút người dùng. Tuy nhiên, không phải ứng dụng hoặc trang web nào cũng đáng tin cậy. Một số trang web có thể được tạo ra với mục đích lừa đảo, thu thập thông tin cá nhân, hoặc thậm chí là đánh cắp tài khoản ngân hàng của người tiêu dùng.
Người tiêu dùng cần cảnh giác với các ứng dụng mới, kiểm tra kỹ lưỡng nguồn gốc, đọc đánh giá từ người dùng khác, và đảm bảo rằng trang web có các biện pháp bảo mật an toàn trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch nào.
7. Không sử dụng các biện pháp bảo mật khi thanh toán
Một sai lầm phổ biến khác khi mua hàng trực tuyến là không sử dụng các biện pháp bảo mật khi thanh toán. Nhiều người vẫn thanh toán qua các mạng Wi-Fi công cộng, không cài đặt phần mềm diệt virus, hoặc không sử dụng các phương thức thanh toán an toàn như thẻ tín dụng hoặc ví điện tử.
Để bảo vệ thông tin cá nhân và tài khoản ngân hàng, người tiêu dùng nên luôn sử dụng các phương thức thanh toán an toàn, tránh thanh toán qua các mạng Wi-Fi công cộng, và cài đặt phần mềm diệt virus. Đồng thời, việc sử dụng các ứng dụng xác thực hai yếu tố (2FA) cũng giúp tăng cường bảo mật cho tài khoản.
Kết luận
Mua hàng trực tuyến mang lại nhiều lợi ích về mặt thời gian và sự tiện lợi, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu người tiêu dùng không cẩn trọng. Những thói quen như tin vào quảng cáo giá rẻ, bỏ qua kiểm tra thông tin người bán, thanh toán trước khi nhận hàng, hoặc không chú ý đến bảo mật có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Để tránh bị rơi vào bẫy lừa đảo, người tiêu dùng nên luôn cẩn trọng, kiểm tra kỹ thông tin, và ưu tiên mua hàng từ những nguồn uy tín.